Πάρκο San Valentino στο Pordenone: ολοκληρώθηκαν οι εργασίες για το πρώτο πάρκο χωρίς αποκλεισμούς στην Ιταλία

Άρθρο Paysage – Topscape 42

Μια διαπλοκή ιστορικών και φυσικών αξιών που συνδέονται με την προέλευση του Pordenone, μιας πόλης του νερού και των εργοστασίων, το San Valentino Urban Park είναι σήμερα ένα πάρκο χωρίς αποκλεισμούς, όπου ο σχεδιασμός του τοπίου είναι ο πρωταγωνιστής στη δημιουργία σχέσεων και συναισθημάτων προσβάσιμα σε όλα.

Ο χώρος παιχνιδιού αλληλεπιδρά με το τοπίο επειδή σχεδιάστηκε και δεν συναρμολογήθηκε. Τα μέτρα που προέρχονται από τον κόσμο της αναπηρίας βρίσκουν μια νέα παρακμή και γίνονται μια ευκαιρία να βιώσουμε, χωρίς να το συνειδητοποιήσουμε, τα πλεονεκτήματα της προσβασιμότητας.

Η ανάγνωση ενός βιβλίου στη σκιά των δέντρων, η παρακολούθηση των χήνων στο νερό, το παιχνίδι μαζί με άλλα παιδιά είναι πιθανές εμπειρίες για οποιονδήποτε στο πάρκο San Valentino, που εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 2020 και χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Pier Antonio Locatelli Onlus. Η σχεδιαστική προσέγγιση είναι διακριτική, με στόχο να ενισχύσει αυτό που ήδη υπάρχει - το κτίριο της πρώην χαρτοποιίας Galvani, η λίμνη San Valentino, τα ψηλά δέντρα, οι περιοχές αναζωπύρωσης - συνδετικά επεισόδια που αποκαλύπτονται σιγά σιγά. Περπατώντας, ανακαλύπτεις ένα τοπίο που αποτελείται από στοιχεία που - σύμφωνα με τις αρχές του Καθολική σχεδίαση – καλωσορίζουν, συνοδεύουν, προτείνουν πολλαπλούς τρόπους χρήσης, απευθυνόμενοι αδιάφορα σε παιδιά, ενήλικες και ηλικιωμένους ανεξάρτητα από τα ατομικά χαρακτηριστικά που καθορίζονται από την ηλικία ή την αναπηρία, είτε είναι κινητικά, αισθητηριακά, γνωστικά: αυτή είναι η ουσία του πάρκου χωρίς αποκλεισμούς. Η ποιότητα των διαδρομών καθορίζει την πρώτη απαίτηση: για να είναι ένα μέρος χωρίς αποκλεισμούς είναι σαφές ότι πρέπει πρώτα και κύρια να είναι προσβάσιμο. Στο έργο, οι διαδρομές αναπαράγουν τις υπάρχουσες διαδρομές. Αντίθετα, οι εγκάρσιες και διαμήκεις κλίσεις μελετήθηκαν εκ νέου: οι τελευταίες, τονισμένες στο τμήμα μπροστά από την πρώην χαρτοποιία, επιλύθηκαν δημιουργώντας διαδρομές όπου επίπεδες περιοχές διακόπτουν τμήματα με σταθερές και περιορισμένες κλίσεις, φτάνοντας μόνο το όριο του 5%. σε ορισμένα σύντομα τμήματα.

Νέοι όροφοι στο σταθεροποιημένο Sarone, που προέρχονται από τοπικά λατομεία, έχουν αντικαταστήσει το χαλαρό χαλίκι, αποκτώντας μονοπάτια με φυσική εμφάνιση αλλά εύκολα στο περπάτημα. Η περιβαλλοντική επικοινωνία των διαδρομών εκφράζεται στον ολοκληρωμένο φυσικό οδηγό - που αποτελείται από το κράσπεδο σε χρώμα τερακότα που υπάρχει κατά μήκος του ποδηλατόδρομου/πεζόδρομου

– και στην αλλαγή του υλικού που υποδηλώνει τα «εξωτερικά δωμάτια», μικρά σαλόνια που βρίσκονται πίσω από το πέρασμα και περιβάλλονται από δέντρα και ουρανό όπου η διάταξη των πάγκων, διαφορετικών τύπων, μπορεί να φιλοξενήσει αυθόρμητα ένα καρότσι ή ένα άτομο σε αναπηρικό καροτσάκι ; κάθε υπαίθριο δωμάτιο καθοδηγεί το βλέμμα για να ανακαλύψει έναν από τους πλούτους του πάρκου, όπως η λεπτή πεδινή περιοχή με τα ρυάκια του νερού της πηγής και Carex spp. Πρώτη ανάμεσα στα πλούτη του πάρκου είναι η λίμνη San Valentino, κρυμμένη για χρόνια από έναν παχύ φράκτη. Για να το ανακαλύψετε ξανά, στην όχθη του έχει τοποθετηθεί ένας διάδρομος τριών επιπέδων, που συνδέονται μεταξύ τους με σκαλοπάτια και ελαφριές ράμπες, από τις οποίες μπορείτε να δείτε το νερό, να δείτε την ιστορική βίλα Poletti-Marchi, να παρατηρήσετε την πανίδα που κατοικεί η λίμνη , φτάνουμε στο αναψυκτήριο που ανοίγει στο υψηλότερο επίπεδο και είναι πλέον εξοπλισμένο με έναν υποβλητικό χώρο για ποτά. Στο βάθος, που περιβάλλεται από τα κλαδιά των δέντρων, εμφανίζεται ο χώρος παιχνιδιού.

Από τη συνάντηση της φύσης, των στοιχείων που σχεδίασε το έργο και των παιχνιδιών ελεύθερος αντλεί ένα παιχνιδιάρικο τοπίο για ερμηνεία, όπου από τις ρυθμίσεις μπορούν να προκύψουν αυθόρμητα και ευφάνταστα παιχνίδια. Καθορίζοντας τις εμπειρίες παιχνιδιού, το σημείο εκκίνησης του έργου, επιλέξαμε να προτιμήσουμε το παιχνίδι μαζί, μελετώντας λύσεις και για παιδιά με αναπηρίες: το παιδί μπορεί να εφεύρει το δικό του παιχνίδι και να ξεπεράσει μικρές αλλά μεγάλες προκλήσεις με τη βοήθεια των γονιών του, με φίλους , μόνος. Οι χρωματιστές επιφάνειες των ορόφων διπλώνουν και γίνονται απαλοί πάγκοι που περιβάλλουν και προστατεύουν, γίνονται όγκοι με ύψη που πρέπει να κατακτηθούν με διαφορετικούς τρόπους - σκαρφαλώνοντας, ανεβαίνοντας τη σκάλα, περπατώντας κατά μήκος της ράμπας: οι επιφάνειες και οι όγκοι είναι τοπίο που γίνεται ιστορία, εμπνευσμένο από την ιστορία της τοποθεσίας και την πρώην χαρτοποιία. Στον παιδότοπο χωρίς αποκλεισμούς, η ανακάλυψη και η γνώση μέσω του παιχνιδιού είναι διαθέσιμες σε όλους και επιτυγχάνονται επίσης μέσω των αισθήσεων: χειρισμός της άμμου, κρυφοκοιτάζοντας μέσα από το ματάκι, σέρνοντας μέσα στο σήραγγα, χαϊδεύοντας τα χορταριασμένα υφάσματα, νιώθοντας διαφορετικά υλικά κάτω από τα πόδια σας, ζωγραφίζοντας με κιμωλία, οδηγώντας τον κουβά, βρέχεστε με ψεκασμούς νερού, κρατάτε τα φύλλα του σφενδάμου "μωρού" με το χέρι σας, ανακαλύπτοντας με το άγγιγμα, με δει ή ακούστε τον χάρτη του πάρκου και της ιστορίας του.

Τοπίου Francesco Casola, Erica Gaiatto – Global Project Inclusive Architecture

Απόφοιτοι Αρχιτεκτονικής στο IUAV στη Βενετία, ξεκίνησαν το στούντιο το 2004, προσεγγίζοντας αμέσως το προσιτό design και παραμένοντας γοητευμένοι από αυτό. Ο σχεδιασμός δημόσιων και ιδιωτικών χώρων χωρίς αρχιτεκτονικά εμπόδια και χωρίς αποκλεισμούς, και η προσωπική παρακολούθηση της κατασκευής τους επί τόπου, οδήγησε το στούντιο σε μια συγκεκριμένη εξειδίκευση, που εμπλουτίζεται συνεχώς σε σύγκριση με φορέα. Η εταιρεία είναι σύμβουλος σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς σε θέματα προσβασιμότητας.